Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi Başkanı Neçirvan Barzani ile ile IŞİD’e Karşı Memleketler arası Koalisyon’un Irak ve Suriye Kumandanı Kevin Leahy geçen günlerde bir ortaya geldi. Görüşme akabinde yapılan açıklamaya nazaran Barzani ve Kevin Leahy, IŞİD’in Irak ve Suriye’de halka önemli bir tehdit olduğu ve bölgenin barış ve güvenliğini tehdit ettiği konusunda her iki tarafın da IŞİD’e Karşı Milletlerarası Koalisyon’un ehemmiyetini ve gerekliliğini vurguladığı bildirildi.
Hürriyet gazetesi müellifi Fatih Çekirge ise görüşmenin yapıldığı vakte dikkat çekerek, “Türkiye ile Irak’ın “Askeri, Güvenlik İşbirliği ile Terörle Gayret Zaptı”nı imzaladığı günlerde; Irak’ın kuzeyinde bir öteki toplantı yapılıyor” dedi.
Fatih Çekirge’nin yazısı şöyle:
“Askeri ve sivil heyetler karşı karşıya oturmuşlar.
Ve baş koltuklarda iki isim…
Irak Kürt Bölgesel Yönetimi Başkanı Neçirvan Barzani…
Ve DEAŞ’a karşı Milletlerarası Koalisyon’un Irak ve Suriye Kumandanı Albay Kevin Leahy…
Irak’ın kuzeyindeki gizemli toplantı
Şaşırtıcı değil mi?
Türkiye bölgede teröre karşı Irak hükümetiyle askeri işbirliği mutabakatı imzalıyor.
Ama müttefiki ABD’nin komutanı, bölgesel yönetimin başkanı ile ayrı bir “işbirliği” toplantısı yapıyor.
Peki bu durumu nasıl yorumlayacağız?
Barzani’nin görüşmeden sonra koalisyon güçlerini överek yaptığı şu açıklamaya ne demeli?
“Kürdistan bölgesi, peşmerge güçlerini birleştirmeye ve ıslahatları gerçekleştirmeye kararlıdır.”
Bu gelişmeyi en kolay halde şöyle yorumlayabilirim:
“Türkiye ile Irak’ın imzaladığı mutabakata karşı ABD ‘buradayım’ demektedir.”
Dahası peşmerge güçlerinin birleştirilmesi üzere bir husus da gündemdedir…
Acaba hangi peşmerge güçleri birleştirilecek?
ABD “Buradayım” diyor, ancak kim için burada diye sorulduğunda farklı kapılar açılıyor.
Açık olan şudur ki;
Irak, PKK’yı birinci defa “yasaklı örgüt” olarak tanımlamıştır.
Bu karar 40 yıl sonra gerçekleşen diplomatik bir muvaffakiyettir.
Türkiye ile Irak’ın askeri işbirliğindeki en değerli gaye elbette ki PKK/YPG ve DEAŞ olacaktır.
Mesele de işte burada başlıyor.
ABD’li komutanın Barzani ile buluşmasının ötesinde;
Süleymaniye üzerinden Irak ile Suriye’nin kuzeyinde bir terör örgütü koridoru oluşturma çabalarını aslında biliyoruz.
TALABANİ’NİN PKK/YPG İŞBİRLİĞİ
Bu noktada Bafel Talabani’nin açık çabaları ortadadır.
KYB’de ipleri tek başına eline alan Bafel, Irak’ın Süleymaniye vilayeti ile Suriye’deki PKK/YPG takımları ortasında bir terör koridoru oluşturmayı hedeflemiştir. Bu koridor vasıtası ile KYB’nin Suriye’deki PKK/YPG takımları ile eklemlenmesi amaçlanmıştır. Ve bu hedef Amerika Birleşik Devletleri tarafından desteklenmiştir.
Yani “peşmergelerin birleştirilmesi” kelamını bu türlü anlayacağız.
Biraz hafızamızı tazelersek;
Bafel Talabani, Aralık 2022’de Suriye’nin kuzeyine giderek terör örgütü PKK/YPG elebaşlarından Mazlum Kobani ile görüşmüş ve bu görüşmeye ABD’li Tümgeneral Matthew Mc Farlane de katılmıştır.
15 Mart 2023’te Duhok’ta düşen iki helikopteri de hatırlarsak; İKYB yetkililerinin düşen helikopterin içinde PKK/YPG militanlarının olduğunu açıklaması Irak ve Suriye ortasındaki hava koridorunu da ortaya çıkartmıştır.
Geçmişten süzdüğümüz bu bilgilerin ışığında bugüne dönersek…
Türkiye ile Irak bölgede teröre karşı işbirliğine başlarken;
ABD’nin Talabani’den sonra Barzani ile temas etmesinin ne manaya geldiği daha uygun anlaşılacaktır.
Belli ki “peşmerge güçlerinin birleştirilmesi” bu türlü bir projedir.
Buna PKK/YPG de eklemlenecek midir?
Bütün bunları Türkiye’nin Suriye ile de olağanlaşma siyasetine bağlarsak, şöyle bir yorum çok olmayacaktır:
-Türkiye, Irak ve Suriye’nin kuzeyinde ülke idareleriyle teröre karşı ortak bir taban oluşturmayı hedefliyor. Birinci planda Irak’la sağlandı. Suriye ile de sağlanırsa; bölgede PKK/YPG ve DEAŞ’a karşı çok önemli bir güçbirliği oluşacaktır.
İşte ABD bu güce karşı Suriye’nin kuzeyinde PKK/YPG bölgesini;
Irak’ın kuzeyinde de KYB takviyesindeki PKK/YPG oluşumunu korumak için harekete geçmiştir.
Barzani ile yapılan toplantının derinlerinde yatan gerçek budur.
Irak merkezi hükümetinden Ankara’ya yansıyan bilgilere nazaran;
Irak idaresi, ABD varlığından hoşnut değildir.
Suriye merkezi hükümeti de o denli.
Buna karşılık ABD, bölgesel güçlerle işbirliğini artırmak yolunda adımlar atmaktadır.
O vakit tekrar tıpkı soruya geliyoruz:
Bir NATO müttefiki olarak ABD, Türkiye’nin çıkarları doğrultusunda yaptığı mutabakatlara karşı tedbir mi alıyor?
Eğer böyleyse bu durum müttefiklik çerçevesi içinde nasıl açıklanacaktır?
ABD’nin Kuzey Irak ve Suriye’nin kuzeyindeki faaliyetleri önümüzdeki devirde gündemin birinci sıralarına adaydır.
Tabii dün alevlenen Lübnan üzerindeki İsrail-Hamas hava savaşının bölgeye olan tesirine de bakacağız.
İzlemeye devam.”